Źródła pojawiania się różnych uczuć u dorosłych dzieci alkoholików
W tej części moich badań poświęconej szczególnie życiu emocjonalnemu dorosłych dzieci alkoholików, zależało mi na tym aby poznać również, w jakich okolicznościach pojawiają lub pojawiały się najważniejsze dla nich uczucia. Postanowiłem udzielić głosu samym badanym. Mieli oni w sposób nieskrępowany i spontaniczny kończyć rozpoczęte przeze mnie zdania. Wymieniając jakieś ważne dla nich uczucie, prosiłem, aby opisali sytuację, w której zazwyczaj się ono pojawia. Badani mogli podawać sytuacje bieżące lub te, które pamiętają z przeszłości. Ułożone w ten sposób zdania podzieliłem na dwie kategorie. Pierwsza kategoria dotyczy uczuć przykrych a druga przyjemnych. Wypowiedzi dorosłych dzieci alkoholików prezentuję w formie cytatów.
Przyczyny pojawiania się nieprzyjemnych uczuć u dorosłych dzieci alkoholików w ich własnych wypowiedziach.
„Najbardziej czuję się zraniona, kiedy pomyślę o braku spokoju i miłości, gdy byłam dzieckiem.”
„Czułam się wykorzystywana, gdy musiałam opiekować się pijanym ojcem – gotować mu i podawać obiad, kłaść go pijanego do łóżka.”
„Użalam się nad sobą, gdy myślę o moim dzieciństwie, że przez nie, nie do końca spełniają się moje marzenia, tak jak bym chciała.”
„Czuję się niepewnie, gdy mam podejmować ważne dla siebie decyzje.”
(Źródło: Kwestionariusz wywiadu nr 1)
„Czuję się oszukana, gdy zawodzi mnie i nie dotrzymuje słowa najbliższa mi osoba.”
„Czuję się zraniona, gdy ktoś nie stara się mnie zrozumieć.”
„Jestem zazdrosna, gdy nie spełniają się moje oczekiwania.”
„Użalam się nad sobą, gdy coś nie układa się po mojej myśli, tak jak to sobie zaplanowałam.”
„Jestem niezdecydowana, gdy trudno wycofać mi się z podjętych zobowiązań – trudno mi powiedzieć nie.”
(Źródło: Kwestionariusz wywiadu nr 2)
„Jestem niezadowolona z siebie, ze wszystkiego co robię, nawet wtedy, gdy muszę rano wstać i zabrać się do czegokolwiek.”
„Czuję się manipulowana, gdy ktoś zmusza mnie do wyrażenia swego zdania, gdy ktoś wykorzystuje moją chęć pomocy, nie potrafię określić się.”
„Jestem nienaturalna, nie zachowuję się w zgodzie sama ze sobą, bo nie chcę urazić kogoś, gdybym mu odmówiła.”
„Staram się zrobić wrażenie na innych, żeby zostawili mnie w spokoju.”
„Czuję się sfrustrowana, gdy muszę rozmawiać z rodzicami.”
(Źródło: Kwestionariusz wywiadu nr 3)
„Czuję się winna, gdy nie mogę spełnić oczekiwań mamy, zadowolić jej.”
„Czuje się niezdolna do porozumienia, gdy ktoś nie rozumie moich uczuć.”
„Jestem nieszczera, gdy miałabym okazać komuś negatywne uczucie.”
„Jestem rozczarowana tym, że rodzice nie są ze sobą blisko, nie okazują żadnych uczuć wobec siebie.”
„Jestem niezdecydowana, gdy jestem w kontakcie z innymi, którzy wydają się być silniejszymi.”
„Czuję urazę, gdy ktoś mnie niesłusznie oskarża - pojawia się wtedy poczucie krzywdy.”
(Źródło: Kwestionariusz wywiadu nr 4)
„Czułem złość, gdy ojciec przychodził pijany do domu.”
„Czułem złość, gdy w jakiejś grupie czułem się nie zaakceptowany.”
„Najbardziej czuję się samotny, gdy ode mnie ktoś odchodzi.”
„Boję się przyszłości, czy utrzymam rodzinę, czy stać mnie na to, czy podołam obowiązkom.”
„Lęk przed porzuceniem pojawia się , gdy się z kimś pokłócę, nawet wtedy, gdy mam rację.”
„Czuję lęk przed otoczeniem, gdy wchodzę w nowe otoczenie, środowisko, poznaję nowych ludzi, boje się czy mnie zaakceptują.”
(Źródło: Kwestionariusz wywiadu nr 5)
„Czuję się niepewnie, gdy coś się kończy, boję się czegoś nowego, nieznanego.”
„Czuję się bezradny, gdy muszę publicznie, indywidualnie wystąpić.”
„Jestem smutny, gdy nie uczynię jakiegoś dobra dla drugiego.”
„Czuję się winny, gdy w domu jest kłótnia.”
(Źródło: Kwestionariusz wywiadu nr 6)
„Wpadam w depresję, gdy zauważam, że pogarsza się stan zdrowia matki.”
„Czuję się winny, gdy ktoś cierpi przeze mnie.”
„Jestem smutny i czuję się bezwartościowy, gdy nie jestem nikomu potrzebny.”
„Czuje się nieswojo, gdy jestem w obcym towarzystwie.”
„Jestem nieśmiały, gdy mam przejąć inicjatywę, podejść do kogoś i zacząć rozmowę.”
(Źródło: Kwestionariusz wywiadu nr 7)
„Czuję lęk, gdy wracam do domu, bo nie wiem, co mnie czeka, czy czasami ojciec nie pije.”
„Poczucie beznadziei pojawia się, gdy dzieje się coś ważnego, na co nie mam wpływu, gdy coś nie układa się po mojej myśli.”
„Czuję żal, gdy widzę, że ojciec nie zmienia swojej postawy wobec mnie, nie troszczy się o mnie tak, jakbym tego od niego oczekiwał.”
„Wstydzę się okazywać złość, gdy nie znam tej osoby na początku znajomości.”
„Czuję nieśmiałość w nowych sytuacjach.”
„Czuję się samotny, gdy ktoś nie ma dla mnie czasu, gdy ktoś mnie odrzuca i nie rozumie.”
(Źródło: Kwestionariusz wywiadu nr 9)
„Nie lubię, gdy ktoś toleruje pijaństwo.”
„Nienawidzę, gdy ktoś próbuje mnie wykorzystać.”
„Mam pretensję, że rodzice nie mogą rozwiązać swoich problemów, za to że nie potrafią doprowadzić spraw do końca.”
„Uważam, że rodzice sami nie wiedzą, czego chcą.”
(Źródło: Kwestionariusz wywiadu nr 10)
„Jestem drażliwa, gdy ktoś krytykuje moje zachowanie, zwłaszcza gdy to robi mama.”
„Nie potrafię okazać czułości, gdy ktoś mnie chwali, czy okazuje wiele czułości.”
„Jestem uparta, gdy chcę, aby jakaś rzecz czy sytuacja stała się, jak sobie wyznaczyłam.”
(Źródło: Kwestionariusz wywiadu nr 11)
„Najbardziej czuję się zraniona, gdy tatuś ode mnie odchodzi i nie chce mnie kochać, ani mi pomóc.”
„Użalam się nad sobą, gdyż mam poczucie zmarnowania 5 lat mego życia.”
„Czuję wrogość, gdy widzę moją matkę i nie mogę jej usunąć z tego świata i widzę ludzi, którzy biją albo krzyczą na dzieci.”
(Źródło: Kwestionariusz wywiadu nr 12)
„Czuję się zniechęcona, gdy zwracam się do kogoś z problemem i ktoś nie umie mi poradzić.”
„Czuję frustrację, gdy nie jestem taka, jak bym chciała i coś nie układa się po mojej myśli.”
„Czuję lęk, gdy nie mogę zrozumieć siebie, kiedy nie wiem, co czuję, albo czuję inaczej niż inni i nie mogę innych zrozumieć.”
„Czuję tęsknotę za rodzicami, gdy jestem daleko od nich; wtedy idealizuję ich. Chciałabym, żeby dawali mi oparcie i poczucie bezpieczeństwa.”
„Jestem niezadowolona z siebie, ze swojego wyglądu i charakteru, że nie jestem pracowita, wytrwała w nauce, że nie mam pasji życiowej.”
(Źródło: Kwestionariusz wywiadu nr 14)
„Czuje się przegrana, gdy pozwalam sobą manipulować matce i ojcu.”
„Czuję się odrzucona, gdy moje problemy i radości są rodzicom obojętne.”
„Jest mi przykro i smutno, gdy moja osoba i postępowanie nie jest akceptowane przez rodzinę.”
„Jestem przygnębiona, gdy nie mogę nawiązać kontaktu z matką.”
„Czuję się zrozpaczona, gdy o wszystko w rodzinie obwinia się tylko mnie.”
„Czuję się sfrustrowana i zrozpaczona, gdy widzę, że nie ma w rodzinie żadnych więzi.”
(Źródło: Kwestionariusz wywiadu nr 15)
„Czułam się odrzucona, gdy ojciec faworyzował siostrę a mama brata.”
„Czuję się grzeszna, ponieważ ojciec wywoływał we mnie poczucie winy.”
„Czuję się samotna, gdy doświadczam, że jestem niepełnowartościowa, widzę na przykład małżeństwo z dzieckiem, a ja tego nie mam.”
„Czuję się przerażona, gdy wiele spraw się nawarstwia, a ja nie mam się czego uchwycić.”
„Jestem zrozpaczona, gdy nie mam w nikim oparcia.”
„Potrzebuję pomocy, gdy czuję się samotna. Niekiedy nie chce mi się szukać oparcia, chociaż mam do kogo zadzwonić.”
(Źródło: Kwestionariusz wywiadu nr 16)
„Czuję się oszukana, gdy ktoś łamie ustalone reguły „gry”.”
„Jestem zaborcza, gdy nie jestem pewna przyjaźni lub miłości osoby, którą nimi obdarzam.”
„Jestem drażliwa, gdy jestem przepracowana, niedosypiam i mam zbyt dużo odpowiedzialności.”
(Źródło: Kwestionariusz wywiadu nr 17)
A oto przyczyny występowania przyjemnych uczuć u dorosłych dzieci alkoholików w ich własnych wypowiedziach.
„Jestem pełna wdzięczności, gdy dostrzegam wszystkie dobre rzeczy w sobie, w innych i że mimo niepowodzeń mogę coś osiągnąć.”
„Czuję się ufna, gdy mam wokół siebie ludzi, których kocham, cenię, szanuję i lubię.
(Źródło: Kwestionariusz wywiadu nr 1)
„Jestem radosna, gdy rozumiem głębszy sens zdarzeń, które służą jakiemuś celowi.”
(Źródło: Kwestionariusz wywiadu nr 2)
„Czuję się pomocna innym, gdy poproszą mnie a nawet wtedy, gdy nikt mnie nie prosi, gdy widzę, że ktoś ma rozterki sama oferuję pomoc.”
(Źródło: Kwestionariusz wywiadu nr 3)
„Jestem pełen czułości, gdy do niczego mnie to nie zobowiązuje.”
(Źródło: Kwestionariusz wywiadu nr 7)
„Jestem spokojna, gdy zawierzę moje życie Bogu.”
„Jestem spokojna, gdy nie wydarzy się nic nieoczekiwanego.”
(Źródło: Kwestionariusz wywiadu nr 11)
„Czuję potrzebę miłości, gdy tatuś mnie przytula i chce wysłuchiwać moje przeżycia i być przy mnie.”
„Jestem kochająca innych, gdy kocham najuboższych (duchowo) w zaspokajaniu ich potrzeb duchowych.”
(Źródło: Kwestionariusz wywiadu nr 12)
„Jestem zaangażowana, gdy wiem, że to co robię ma sens.”
„Jestem wyrozumiała, gdyż wiem, że każdy ma prawo do błędów.
(Źródło: Kwestionariusz wywiadu nr 13)
„Jestem pełna nadziei – jest to postawa, która nie ma nic wspólnego z rodziną a wypływa z wiary.”
(Źródło: Kwestionariusz wywiadu nr 17)
Myślę, że cytowane tutaj wypowiedzi dorosłych dzieci alkoholików są bardzo ciekawe i skłaniają do refleksji. Warto zwrócić uwagę na fakt, że dużo więcej przytoczonych wypowiedzi wiązało się z sytuacjami wywołującymi przykre uczucia. Zaledwie kilka tylko wypowiedzi dotyczyło uczuć przyjemnych. Niektóre kwestionariusze nie zawierały opisu żadnych pozytywnych doświadczeń. Należy przypuszczać, że dorosłe dzieci alkoholików doświadczały w relacjach rodzinnych znacznie więcej i częściej nieprzyjemnych uczuć. Te bolesne wspomnienia prawdopodobnie bardziej utrwaliły się w ich świadomości. Trudno byłoby tutaj poddawać głębszej analizie każdą wypowiedź. Jest ich przecież bardzo dużo. Należy jednak stwierdzić, że wiele z nich jest bardzo wymownych, a ton niektórych jest dość ostry. Świadczy to o głębokim zranieniu w sferze emocjonalnej oraz o nie zagojonych urazach trwających niekiedy latami. Przeżycia z dzieciństwa mogą bowiem rzutować na budowanie przyszłych związków i relacji z ludźmi. Bardzo często model relacji interpersonalnych funkcjonujący w systemie rodziny alkoholowej jest nieświadomie powielany przez dorosłe dzieci w ich własnych rodzinach. A przecież nikt nie jest w stanie zmienić tego na co nie ma lub nie miał wpływu. Dlatego tak ważną sprawą dla wszystkich dorosłych dzieci pochodzących z rodzin dysfunkcjonalnych, powinna być praca nad uświadomieniem sobie swoich uczuć i zranień.
komentarze
Wspaniała praca.Wielki szacunek i uznanie dla autora.Jestem pełna podziwu.
skomentowano: 2011-06-16 12:07:05 przez: Edyta
Copyright © 2008-2010 EPrace oraz autorzy prac.